Zastanawiasz się nad zrzeczeniem się dziedziczenia? To ważny krok, który może mieć długofalowe skutki prawne, emocjonalne, a czasem także rodzinne. Często podejmowany jest, by uniknąć konfliktów, ochronić swoje finanse lub uprościć sytuację majątkową. To dwie różne instytucje prawne. Zrzeczenie się dziedziczenia jest zawierane jeszcze za życia spadkodawcy i wymaga zawarcia odpowiedniej umowy u notariusza. Odrzucenie spadku natomiast następuje już po śmierci spadkodawcy.
Jak wygląda procedura zrzeczenia się dziedziczenia?
Chcesz zrzec się dziedziczenia? Zacznij od kontaktu z notariuszem. Bez jego udziału umowa nie będzie miała mocy prawnej. Cały proces polega na podpisaniu umowy pomiędzy przyszłym spadkobiercą (Tobą), a spadkodawcą – osobą, po której miałbyś dziedziczyć.
Taka umowa musi mieć formę aktu notarialnego. Bez notariusza nie zrezygnujesz skutecznie z dziedziczenia. Jeśli sporządzisz ją na zwykłej kartce, nie wywoła żadnych skutków prawnych. Nie ma tutaj miejsca na półśrodki ani ustne ustalenia. Wszystko musi być zgodne z przepisami.
W umowie można zawrzeć zrzeczenie się dziedziczenia w całości lub tylko częściowo. Możesz też ustalić, czy rezygnacja obejmie także Twoich zstępnych – dzieci i wnuki. Jeśli nie wskażesz inaczej, zrzeczenie się dziedziczenia dotyczy również Twoich dzieci. One także nie będą dziedziczyć po danym spadkodawcy. To często bywa pomijane, a ma ogromne znaczenie.
Dlaczego warto zrzec się dziedziczenia?
Decyzja o zrzeczeniu się dziedziczenia nie zawsze jest łatwa. Czasem jednak to rozwiązanie pozwala uniknąć problemów. Wyobraź sobie sytuację, w której Twój bliski prowadzi działalność, która może skutkować dużym zadłużeniem. Nie chcesz dziedziczyć nie tylko majątku, ale i długów? Zrzeczenie się dziedziczenia może być wtedy rozsądnym wyjściem.
Zdarza się też, że rodzina wspólnie ustala, kto przejmie majątek np. tylko jedno z dzieci, które opiekuje się rodzicami. Zrzeczenie się dziedziczenia przez pozostałych potomków może zapobiec późniejszym sporom i konfliktom. Taki akt dobrej woli bywa też wyrazem szacunku i solidarności rodzinnej.
Nie brakuje również sytuacji, w których po prostu nie chcesz mieć nic wspólnego z daną osobą. Jeśli relacje były trudne lub zerwane, zrzeczenie się dziedziczenia bywa formą zamknięcia pewnego rozdziału życia. Czasem to jedyna droga do spokoju wewnętrznego.
Co musisz wiedzieć przed podjęciem decyzji?
Pamiętaj – umowy o zrzeczenie się dziedziczenia nie da się cofnąć jednostronnie. Gdy raz ją podpiszesz, nie możesz później zmienić zdania, chyba że obie strony zgodzą się na uchylenie tej umowy. Tylko wtedy można wrócić do dziedziczenia. Bez zgody spadkodawcy to niemożliwe.
Nie możesz zrzec się dziedziczenia po kimś, kto już nie żyje. Wtedy w grę wchodzi tylko odrzucenie spadku. Zrzeczenie możliwe jest tylko za życia spadkodawcy, co daje Ci czas na przemyślenie decyzji. Dobrze więc zasięgnąć porady prawnej. Notariusz pomoże Ci przeanalizować wszystkie „za” i „przeciw”.
